21 Mayıs 2011 Cumartesi

Adaletin Bu Mu Dünya?

Schopenhauer mutsuzluğumuzun sebebinin isteklerimiz olduğunu söyler. Bu bir yerde isteğin/istencin bizim mutluluğumuza vurduğu keti kaldırmak için hiçbir şey istememek düşüncesine giden yoldur. O'na göre doğrudur.

Dünya boşlukta salınan bir uzay parçası olarak zaten kendi adaletini yaratacak bilince sahip değilken bu adalet denilen sanrıyı üzerindeki canlılar yaratır ve bu yaratım süreci de insanın mutsuzluğuna atılmış adımlardan biridir. Hoşumuza gitse de gitmese de; varolduğu ilk günden bu yana üzerinde vahşi yasalar hüküm süren dünyada insan kendi adalet anlayışıyla varolmaya başladığından beri kendi mutsuzluğunu da ilmek ilmek örmektedir. Her istek, gerçekleşmediği taktirde beraberinde mutsuzluğu getirir ve adalet de bu mutsuzluk kaynaklarının ilk sıralarında kendine her daim yer edinmiştir. Adalet de bir 'istek'tir sonuçta; zira insan, olmayanı ister. Olan şeyi ne yapsın, zaten var o'ndan.


Elimizde olan şeyin değerini nasıl kaybetmeye yaklaştığımız zamanlarda anlayabiliyorsak, henüz elimize geçmemiş şeyin bize sunduğu mutsuzluğa da şaşırmamak gerekir. Elde olanı kaybetme duygusunun verdiği korku, elde olan kaybedildiğinde yaşayacak oldumuz mutsuzluğumuzun korkusudur, örümcekten korkmak gibi bir şey değildir yani. Neyse konuya künde atmaya çalışmanın manası yok; adalet beklentisi içinde olmak bir mutsuzluk kaynağıdır. Bu kısım mutlak olmasa da doğrudur. "E biz doğa kanunlarıyla yönetilmiyoruz ki; kendi aklımız var, üretkeniz ve yeni şeyler bulabiliyoruz. Kanunlar da bunlardan biri ve çok değerliler." Valla doğru ama gerçek adalet için önce tüm insanların 'eşit' olduğu gerçeğini ciddi manada "gerçek" hale getirmeliyiz bunun çalışabilmesi için.


"İnsan başta hiç mutlu degildir, ama bütün hayatını kendisini mutlu edeceğini sandığı bir şeyin peşinde çabalayarak geçirir; nadiren amacına ulaşır, ulaştığında da yalnızca düş kırıklığıyla karşılaşır. Sonunda bir enkaz gibidir ve limana direkleri ve donanımları yok olmuş bir şekilde gelir. Ondan sonra da mutluluk ya da mutsuzluk aynıdır. Çünkü hayatı içinde bulunduğu her dakika yok olan andan fazlası degildir ve şimdi de sona ermektedir."


Arthur Schopenhauer

0 yorum: